Activa en passiva

Wat zijn activa? #

Aan de linkerkant van je balans vind je de activa, ook bekend als de debetzijde. Dit deel laat je bedrijfsbezittingen zien. Het gaat simpel gezegd om alles wat waarde heeft en eigendom is van je bedrijf. Activa kunnen worden verdeeld in drie categorieën: vaste activa, vlottende activa en liquide middelen.

1. Vaste activa zijn lange termijn investeringen, zoals gebouwen, machines of patenten. Van vaste activa kan je zeggen dat je ze in ieder geval langer dan één jaar in je bezit wil houden. Je kan ze onderverdelen in drie soorten:
   - Materieel: computers, gebouwen, etc.
   - Immaterieel: goodwill, merknaam, etc.
   - Financieel: een lening die je zelf hebt uitgegeven
2. Vlottende activa zijn korte termijn bezittingen die gemakkelijk in contanten worden omgezet, zoals voorraden en debiteuren. Debiteuren zijn geldbedragen die klanten jou verschuldigd zijn. Als je bijvoorbeeld een bruidsfotograaf bent en je factureert een echtpaar € 1.000, dan staat dit bedrag bij debiteuren op je balans totdat de betaling is ontvangen.
3. Tot slot staan ook liquide middelen aan de activa kant. Dat is al je kasgeld plus het geld op de bankrekening(en) van het bedrijf.

Wat zijn passiva? #

Aan de rechterkant van de balans, de creditzijde, bevinden zich de passiva. Hier zie je hoe de bezittingen van je bedrijf zijn gefinancierd. 

Passiva bestaat uit ook uit drie onderdelen: het eigen vermogen, kort vreemd vermogen en lang vreemd vermogen.

1. Het eigen vermogen is het geld dat jij als ondernemer in het bedrijf hebt geïnvesteerd. Het wordt als een passiva beschouwd, omdat je het kan zien als een schuld aan jezelf. Het eigen vermogen wordt berekend door van het totale vermogen het vreemd vermogen (zowel langlopend als kortlopend) af te trekken. In een formule ziet dat er als volgt uit:
   
   Formule: Eigen vermogen = Totale activa – totaal van het kort en lang vreemd vermogen
2. Kort vreemd vermogen zijn kortlopende schulden die meestal binnen 12 maanden moeten worden terugbetaald, zoals openstaande facturen van leveranciers en belastingen die nog moeten worden betaald.
3. Lang vreemd vermogen betreft langlopende schulden die over een langere periode (langer dan één jaar) moeten worden terugbetaald, zoals hypotheken of andere langlopende leningen bij een bank. 

Kort en lang vreemd vermogen worden samen ook wel 'vreemd vermogen' genoemd.

Waarom moeten activa en passiva gelijk zijn? #

Je balans is een financieel overzicht van je activa (bezittingen) en passiva (eigen vermogen en schulden). Het is een momentopname, dat kan worden bijgewerkt om de huidige financiële situatie weer te geven. Bijvoorbeeld, als je morgen een nieuwe laptop koopt, stijgen je vaste activa. Als je hiervoor een kleine lening hebt afgesloten bij een bank, neemt ook het vreemd vermogen toe. Dit laat zien waarom de activa en passiva altijd in balans moeten zijn: de passiva laten zien hoe de activa zijn gefinancierd.

Wat gebeurt er als activa en passiva niet gelijk zijn?  #

Laten we het bekijken aan de hand van een voorbeeld. Stel, je bezit een fietsenwinkel. Aan de activazijde heb je je fietsen, je apparatuur en het geld dat je op de bank hebt staan. Aan de passivazijde staat een lening die je hebt afgesloten om meer fietsen te kopen, de huur die je verschuldigd bent voor de winkelruimte en de salarissen die je moet betalen aan je werknemers. De activa en passiva zijn altijd in evenwicht.

Als je meer geld verschuldigd bent aan leningen, huur en salarissen dan de waarde van je fietsen, apparatuur en bankrekening, heb je een negatief eigen vermogen. Dit betekent dat je activa je passiva niet dekken. Je kunt je schulden dan niet betalen. Dit is een teken dat je bedrijf financiële problemen heeft en dat je stappen moet ondernemen om de financiële gezondheid te verbeteren.

Met speciale software kan je jouw boekhouding structureren en vereenvoudigen. Moneybird biedt een gebruiksvriendelijk programma dat je een duidelijk overzicht geeft van je activa, passiva op de balans van je bedrijf. Hierdoor hoef je je geen zorgen te maken of alles wel aan de 'goede' kant staat. Zo heb jij je financiën altijd op orde!